Tilburg

Op dinsdag 1 februari had de TBV (Tilburgse Bouw Vereniging) de raadscommissie Fysiek uitgenodigd om hun sloopplan voor de Bouwmeesterbuurt nog eens uit te leggen. Een besloten bijeenkomst: bewoners waren er niet welkom. SP raadslid Paul Huijgen was er bij en klapt uit de school.

Een extra overleg tussen raad en TBV, was dat nodig? Eigenlijk niet, want de raadsleden hebben voldoende informatie erover tot hun beschikking, van de TBV zelf en van het College. Maar na de afwijzing van het plan, waar vooral veel sloop in zit (150 huizen), waartegenover de commissie naar wethouder Hamming aandrong op meer renovatie, vond de TBV het blijkbaar wel nodig om de commissie nog eens de oren te wassen en sympatie te krijgen voor hun plan.

Vanuit de SP heb ik als raadslid erop aangedrongen er een openbare vergadering van te maken. Want wat is er nou heimelijk te vergaderen over zo’n gewoon openbaar plan? En de raad moet toch al uitkijken voor het verwijt van alles in achterkamertjes te regelen. De TBV voelde daar niets voor, lieten ze aan de krant weten; ik kreeg niet eens antwoord van ze op mijn schriftelijk verzoek om openbaarheid! Maar het heeft wel gewerkt, denk ik, want zowel TBV als raadsleden waren op hun hoede, dat kon ik goed merken: de raadsleden waren kritisch en TBV zat meer in een verdedigende rol: ze waren niet zo uit de hoogte en van: we zullen het u eens eventjes vertellen!

Verder was 't een vreemde bijeenkomst en een matige vertoning, vooral van TBV zijde, van bij elkaar een uurtje. TBV had drie punten op hun agenda: 1. het proces rondom dit plan, 2. de inhoud ervan, en 3. de communicatie met de huurders. Over dit laatste punt bestaat veel kritiek op de TBV, omdat ze steeds overleg en overeenstemming met de bewonerscommissie opvoeren, terwijl die niet namens de bewoners optreedt, nooit ruggespraak gehouden hebben, uitermate zwak verweer op het plan (gehad) hebben, en omdat TBV mensen die kritiek op hun plan hebben stelselmatig uit het overleg geweerd hebben! Geen wonder dat dit derde agendapunt door TBV nauwelijks besproken werd!

Een plan van zes jaar
Adjunct-directielid Mevrouw Markusse begon met een slap verhaal over de slechte kwaliteit van de woningen (weinig oppervlakte, tochtig en vochtig .., 'er moet heel veel aan gebeuren') en veel sociale problemen in de buurt - daarover kreeg ze lik op stuk van diverse raadsleden. Ook haar historische schets over de totstandkoming van het plan vanaf 1999 bracht niet veel nieuws, klonk niet overtuigend en ontlokte vragen of ze er bij TBV misschien zelf ook niet zo in geloofden omdat het zo lang duurde.

Mij sterkte het alleen maar in mijn overtuiging dat het verwijt dat TBV nu richt tot het buurtactiecomité, de raad en de SP, dat we nu weer tot vertraging zorgen wel erg hypocriet is: als je zes jaar stilletjes werkt aan een slecht plan, mag er ook wel een paar maanden langer nagedacht worden over een goed alternatief.

Op vragen aan haar van mij en anderen over het verlies van veel huurwoningen, of je aan bestaande woningen eisen van nieuwbouw mag stellen (de woningen zouden niet voldoen aan de 'eisen van deze tijd'), over betaalbaarheid van de nieuw te bouwen woningen (veel duurdere huur en vooral veel koop), over het zichtbaar grote achterstallig onderhoud, over de uitslag van de enquête onder bewoners e.d. had ze geen overtuigende antwoorden. Directeur Blankenstein probeerde het van haar overnemend nog een beetje goed te maken met losse flodders over de zwarte daken aan de Alleenhoudersstraat door het spoorslijpsel ("daar kun je toch geen mensen in laten wonen"), over het lange proces en het vele geld dat TBV er in gaat stoppen, en 'dat renovatie van een ton (euro’s!) per woning toch niet kan' (ja , dat lijkt mij ook, maar dat ligt toch meer aan een suggestieve kostenberekening) en het leven van de woningen ook maar 20 jaar rekt ...

Stedenbouwkundige prietpraat
Daarna kregen we een half uurtje stedenbouwkundige prietpraat (zo noem ik dat altijd) van iemand van het ingehuurde stedenbouwkundig bureau, die met de maquêtte als een legospelletje liet zien hoe het plan gegroeid was tot het mooie geheel dat ze nu voor TBV bedacht hebben en waarbij de huizen van de huidige bewoners langzamerhand allemaal van het toneel verdwenen. De stedebouwkundige ging en gaat helemaal op in het bouwplan, alsof het inderdaad niet meer dan een spelletje is en heeft totaal geen aandacht voor de mensen die in die huizen leven. De raadsleden stonden erbij en keken ernaar, de een tandenknarsend, een ander wat meewarig het hoofd schuddend; soms wat lacherig, en een enkele keer met wat meer begrip voor alles wat hij aan huizen weg en tevoorschijn toverde.

En wat nu
Ik ben benieuwd wat het oordeel van de commissie nu is, maar ik geloof niet dat de raadsleden door het TBV verhaal echt overtuigd zijn; in ieder geval bleven met name PvdA en TOP uitermate kritisch. Over vervanging van de duplexen en de Alleenhoudersstraat is men niet zo negatief, maar het probleem is dat er in de Alleenhoudersstraat niet op dezelfde plek nieuw gebouwd mag worden (dat zou pas een eind van het spoor mogen, volgens de nieuwe wetgeving), en dan begint het geschuif naar en gesloop van de andere straten weer opnieuw.
Of de Collegepartijen (CDA, PvdA, GroenLinks en AB) bereid zijn om hun wethouders te blijven afvallen, dat is natuurlijk de vraag.

Voor ons als SP is het duidelijk, dat het stedebouwkundig concept van TBV van tafel moet. Als je aan het spoor met zo’n groot hoog gebouw begint, dan moet inderdaad de halve wijk weg en dat is zonde en onverantwoord. Beter is dus om te denken vanuit dan maar een heel grondige renovatie voor de Alleenhoudersstraat, zodat de rest van de buurt behouden en gerenoveerd kan worden. En laat de TBV maar eens komen met een reële begroting voor zo’n renovatie! En tenslotte: het is waar, de duplexen zijn het zwakste punt in de wijk – maar van de andere kant: er wonen ook veel alleenstaande maar krasse ouderen, en voor starters of studenten zijn het geen gekke woningen, en daar is juist veel vraag naar!

Het kan dus nog een pittige en verrassende discussie in de raad en met het College worden!

Dossier Bouwmeesterbuurt