Tilburg

De Universiteit van Tilburg deed op verzoek van burgemeester Vreeman onderzoek naar de deelname aan de samenleving door de aanhangers van imam Salam van de salafistische moskee in Tilburg Noord. Conclusies: Het gaat niet goed en de gemeente moet er alles aan doen om gelovige moslims bij Salam weg te houden en bij Tilburg te betrekken. SP-fractievoorzitter Veerle Slegers onderschrijft die conclusies maar gaat verder: “Salam is een bedreiging voor de veiligheid van Tilburgers. Maar ook voor andere kernwaarden zoals gelijkwaardigheid van mensen en vrije meningsuiting. We moeten Tilburgse moslimjongeren bij hem weghouden door hen “in te sluiten” in onze samenleving in plaats van hen steeds te verketteren en uit te sluiten.” Hieronder Slegers’ bijdrage aan de commissievergadering Modern Bestuur van maandag 6 april:

De vragen die het UvT-rapport stelt: Hoe staat het met de integratie en deelname aan de Tilburgse samenleving van de moskeebezoekers in de von Suppéstraat, hoe moeten we hun geloofsovertuiging zien, en hoe kan de gemeente ervoor zorgen dat integratie en deelname aan de samenleving door de moskeebezoekers worden bevorderd? Wat de SP betreft had er nog een vraag bij gehoord: Zijn Salam en de activiteiten van zijn moskee een bedreiging voor de veiligheid en andere vrijheden en verworvenheden van de Tilburgse samenleving?

Het rapport geeft antwoord op de eerste drie vragen: De integratie en deelname van de moskeebezoekers is bepaald niet groot en iets waar we ons zorgen over moeten maken. Hun geloofsovertuiging of althans die van imam Salam is salafistisch. En de gemeente moet er in elk geval voor zorgen binnen de mate van haar mogelijkheden om de toegankelijkheid, bereikbaarheid en kwaliteit van lokale sociale structuren in Noord en in de stad sterk te verbeteren. Die conclusies zijn helder en onderbouwd en kunnen we dus onderschrijven.

De vierde vraag die ik namens de SP net stelde, kan ik niet zozeer op basis van dit rapport (en dat is een gemiste kans) maar wel op grond van ander onderzoek ook wel meteen beantwoorden. Ik heb een reeks artikelen van academische onderzoekers bekeken die geschriften van ondermeer Salam en andere salafistische geleerden hebben bestudeerd alsmede het boek van Patrick Pouw. En daaruit concludeert de SP: Ja, Salam en zijn activiteiten zijn volgens de SP een rechtstreekse bedreiging voor de veiligheid en andere verworvenheden van de Tilburgse samenleving. Dat zal ik uitleggen:

Imam Salam vormt samen met imam Fawaz van de As-Soennah-moskee in Den Haag en imam Mahmoud El Shershaby van de Al-Tawheed-moskee in Amsterdam een internationaal comité dat in Europa, met steun vanuit Saoedi-Arabië, de salafistische Islam wil prediken en verspreiden. Journalist Patrick Pouw bracht vorig jaar een boek uit met de titel “Salaam, een jaar onder orthodoxe moslims” waarin hij de lessen beschrijft die hij kreeg van Salaam. De opleiding bleek vooral te bestaan uit het aanleren van gehoorzaamheid, naast antisemitisme en seksisme. Pouw beschrijft hoe Salam bij zijn leerlingen elke vorm van zelfstandig denken de kop indrukt en vervangt door onderwerping en onvoorwaardelijke overgave aan de salafistische leer. De cursisten moeten alles letterlijk opschrijven wat Salam zegt en uit hun hoofd leren. Zelfstandig denken, twijfel en persoonlijke interpretaties van de leerstof zijn uit den boze: De profeet heeft het gezegd en salafistische geleerden mogen niet bekritiseerd worden. Andersdenkende moslims, ongelovigen en aanhangers van andere godsdiensten wel, die moeten volgens Salam zelfs met hart en ziel worden gehaat. Aldus Patrick Pouw’s ervaringen.

Salam zet door zijn opvattingen en bekeringsdrang zoekende gelovigen aan tot zowel terugtrekking in eigen kring als tot de behoefte om andersdenkenden van hun gebrek aan kennis en inzicht te overtuigen. Salam is er actief op uit om zoveel mogelijk moslims ervan te overtuigen dat vrouwen en mannen gescheiden moeten leven, dat vrouwen ondergeschikt zijn aan mannen, dat anticonceptie en abortus ongeoorloofd zijn, dat Joden en homo’s de dood verdienen, en dat deze opvattingen moeten worden verspreid om mensen te redden van het hellevuur.

De leermeester van Salam heette Mohammed al-Albani, hij stierf in 1999. Al-Albani zei dat voordat de ongelovigen kunnen worden verslagen en de salafisten de macht kunnen overnemen, er eerst meer volgelingen moeten worden opgeleid. Om die reden vond Al-Albani, let wel, de leermeester van Salam dus, dat de 9-11-terroristen te hard van stapel liepen. Het is niet echt een prettig idee dat er ook in Tilburg een legertje predikers wordt opgeleid om dit soort ideeën te verspreiden.

De SP vindt dat idee wel degelijk een grote zorg en een bedreiging voor de fysieke veiligheid en voor de individuele vrijheid van iedereen die niet salafistisch is: Andere verworvenheden zoals gelijkwaardigheid van mannen en vrouwen, homo’s en hetero’s, politiek of religieus andersdenkenden, etc. staan door Salams zendingsdrift onder druk.

We zijn het erg eens met de burgemeester en met de conclusie van het rapport over mogelijke oplossingen, namelijk dat de gemeente zeer actief moet zoeken naar manieren om ondersteuning en begeleiding te bieden aan al die mensen in de moslimgemeenschap die tegen problemen aanlopen bij de inpassing van hun geloofsovertuiging en de waarden en normen waarmee ze zijn opgevoed in de Tilburgse samenleving.

Dat betekent dus concreet veel meer jongerenwerk, uitgevoerd door goed opgeleide professionals die bekend en vertrouwd zijn met de doelgroep. Het betekent vooral ook veel faciliteiten voor opvang en begeleiding van moslimvrouwen, die nog steeds erg buiten de boot vallen. Er zijn al organisaties die een plek aan hen bieden, zoals de Ketting en de Parel, Feniks, SEW en Takadoum, en het vrouweninloophuis in de Stokhasselt. Maar er is meer nodig. Er zijn signalen uit de Marokkaanse gemeenschap dat de moskee van Salam nu ook opvang gaat bieden aan vrouwen en meisjes in nood, en dat is heel kwalijk, omdat zij daar in de fuik lopen van de salafistische onderdrukking en indoctrinatie. Moslimvrouwen in Tilburg geven zelf al aan dat ze bij meer gematigde moskeeën niet eens de ondersteuning vinden die ze nodig hebben, laat staan dat ze die vinden bij Salam. Hen moet je dus een laagdrempelig alternatief bieden. Ik stel voor dat we op korte termijn in de commissie Maatschappij verder praten over welke alternatieven er al zijn en of er nog meer nodig is.

Waar we vooral wél mee moeten stoppen, is het praten met Salam. Het interreligieus beraad geeft Salam een legitimering die hij niet verdient. Het maakt het juist moeilijker om hem aan te pakken. Bovendien hebben we er niets aan omdat Salam en ook zijn zoon erg goed zijn in sociaal wenselijk gedrag. Kijk maar naar de ingezonden brief in het Brabants Dagblad van vandaag. Hoeveel gesprekken we ook met hen houden, Salam en Suhayb zullen hun dubbele agenda nooit prijs- of opgeven. Die hoop is enorm naïef en contraproductief.

Eén kanttekening overigens bij het gebruik van het woord “integratie”:
Dat woord wordt dit moment door veel jonge moslims als negatief en bedreigend opgevat. Het woord “integratie” is geen positieve prikkel meer voor hen maar een gedwongen aanpassing aan normen en waarden met wie ze niet of niet meer voldoende vertrouwd zijn. Wil je de kans op radicalisering van deze jongeren wegnemen, dan moet je hen een oprechte kans bieden op deelname aan de Tilburgse samenleving. Dat is een minder eenzijdig, nationalistisch doel dat dus minder bedreigend is voor een jonge moslim anno 2009 in een westerse samenleving. Het nodigt meer uit tot actieve deelname aan de samenleving en is dus effectiever dan de oproep of eis: “Ik wil dat je integreert.”

Deze grotendeels Nederlandse jongeren die meestal hier zijn geboren en in elk geval opgegroeid voelen zich steeds meer buitengesloten door de Nederlandse samenleving. Daardoor worden ze vatbaar voor Salams anti-westerse onderdrukkingsboodschap.

Wil je deze jongeren echt bereiken en daarmee een échte vuist maken tegen Salam en de salafisten, dan moet je deze jongeren insluiten in plaats van uitsluiten.

En hoe doe je dat: Door hen perspectief te bieden zoals uitzicht op goed onderwijs en op werk. Door hen te confronteren met de gevolgen wanneer ze over de schreef gaan maar hen tegelijk te beschermen tegen discriminatie en uitsluiting. Ze moeten het gevoel krijgen onderdeel te zijn van de Nederlandse maatschappij in plaats van eruit te worden verbannen. En ook over hoe je dát nou als gemeente kunt ondersteunen, wil de SP het binnenkort graag hebben in de commissie Maatschappij.

Veerle Slegers