SP na 2009: En nu doorpakken!
SP na 2009: En nu doorpakken!
Discussiestuk voor de SP-afdeling Tilburg, ter voorbereiding op het nadenken over de verkiezingen.
Voor het eerst in Tilburg neemt de SP deel aan het college. Een jaar zijn we inmiddels onderweg, en nog krap een jaar te gaan tot de volgende verkiezingen. Tijd om stil te staan bij de recente geschiedenis en onze gedachten op te maken over hoe we de komende periode tegemoet gaan, hoe we er bij de verkiezingen van 2010 voor zorgen dat de ingezette koerswijziging niet teruggedraaid gaat worden.
In korte tijd veel op stapel
Een jaar, en zelfs bijna twee jaar, is een korte tijd om in de stad werkelijk iets te veranderen. Het is als het bijsturen van een mammoettanker: nu aan het stuur draaien betekent over een paar kilometer pas een koerswijziging. Toch is er wel degelijk een en ander merkbaar van onze inbreng. Een heel aantal vormen van democratisering heeft ingang gevonden. De experimenten met buurtparticipatie worden uitgebreid, parkeerregulering gaat voortaan gepaard met wijkreferenda, burgers krijgen eerder inspraak bij grote projecten. Het wegenonderhoud is fors aangepakt en op een nieuwe, transparante manier. Reïntegratie van werklozen wordt op een nieuwe leest geschoeid: beter voor de klanten zelf en beter voor de stad. Verwaarloosde kinderboerderijen worden uit het slop gehaald.
Nieuwe bestuurscultuur
Ook de bestuurscultuur staat behoorlijk onder druk. Het voorleggen van keuzes aan de raad en meer transparantie in de besluitvorming leidt uiteraard tot meer discussie. En op het eerste gezicht dus tot meer ´gedoe´. Maar toch is het daar juist om begonnen. De felle debatten over Midi, dienstreizen, het Mall-referendum, zelfs over bushaltes zijn misschien niet de mooiste, maar wel noodzakelijke stappen op weg naar een meer open cultuur. Een wethouder die consequenties trekt uit het Midi-dossier en een raad die hierover een enquête organiseert eveneens. In ons verkiezingsmanifest uit 2006 stelden we dat de SP een college wilde ´met het lef om desnoods radicale keuzes te maken en met bestuurders die hun verantwoordelijk ook nemen als het niet goed gaat´. Dat was rond Midi misschien even slikken, maar voor ons van fundamenteel belang. En ook de uitkomst van de raadsenquête zal serieus genomen moeten worden.
Onze verhouding met de coalitiefracties in de gemeenteraad is voor iedereen wennen. Voor ons omdat het de eerste keer is, voor anderen omdat wij niet altijd even traditioneel zijn. Verhoudingen zijn zakelijker en soms scherper, dat schept duidelijkheid en vrijheid.
Niet alles wordt gewonnen
In een college met vier partijen worden compromissen gesloten, en bij een collegewisseling gaat niet meteen al het ingezette beleid op de schop. Niet verwonderlijk dus dat ook de SP compromissen sluit, sommige punten wint en andere verliest. De uitkomst van die som moet wel positief zijn, wel water bij de wijn maar het moet nog wel wijn blijven. Ons verzet tegen de Cityring hadden we in september 2006 al opgegeven omdat het inmiddels een voldongen feit was. Wel zorgen we voor een zo soepel mogelijke invoering, en wordt de aanleg inmiddels ook gehaald bínnen de gestelde tijd en - niet onbelangrijk - bínnen het vastgestelde budget. Over het Midi-theater hebben we tijdens de onderhandelingen afspraken gemaakt. Hoe dat precies verlopen is zal de raadsenquête duidelijk moeten maken. In ieder geval heeft het college haar verantwoordelijkheid genomen en wordt nu hard gewerkt aan plan B, zoals afgesproken. Het Mall-referendum wordt wel eens aangehaald als een politiek spelletje, maar volgens ons is dit de beste manier om zo´n zwaarwegend besluit te nemen: je informeert het volk en vraagt naar hun mening. En nog nooit was een besluit zo zeer onderwerp van gesprek onder gewone Tilburgers geweest. De Mall is enkel en alleen door het referendum zo gaan leven, heel de stad sprak er over. De uitslag was bij voorbaat al een gedragen besluit en Tilburgers worden honderd procent serieus genomen. Dat is dus ook voor de SP geen compromis met andere partijen, maar een deal met de hele stad en alle Tilburgers.
Crisis en bezuinigingen
Toen de SP toetrad tot het college was de kredietcrisis nog beperkt tot slechte hypotheken in Amerika en banken die daar hun verlies moesten nemen. Inmiddels staat de wereld er heel anders voor. De crisis heeft grote gevolgen voor Tilburg, bedrijven gaan failliet, mensen raken hun baan kwijt, de gemeente moet op grote schaal bezuinigen. Tijdens het opstellen van de eerste begroting waar de SP volledig aan mee kan doen valt veel nieuw, door ons ingebracht beleid onder de bijl van die bezuinigingen. In plaats van de ´mooie dingen´ doen die we in het collegeprogramma van plan waren, ligt het accent nu vooral op ´overleven´. Dat is een heel andere invalshoek, maar daar valt niet onderuit te komen. De SP wil en zal die verantwoordelijkheid dan ook gewoon nemen. Dat betekent ook dat er de komende jaren in de stad anders gedacht zal worden over wat nog wel en niet kan. Optimisme over het verloop van de crisis mag niet leiden tot onverantwoord beleid, maar tevens mogen de gevolgen van die crisis er niet toe leiden dat de stad tot stilstand komt. Het verstandig omgaan met dat dilemma moet ook voor de SP een ingrediënt zijn voor hoe we de verkiezingen van komend jaar ingaan.
2010 en verder
De partij staat er in de landelijke peiling niet anders voor dan in 2006. Gemiddeld ligt het percentage daar rond de tien procent, gelijk als bij de vorige raadsverkiezingen. Maar gemiddeld scoort Tilburg beter dan dat. Dat zullen we ook nu weer moeten waarmaken. Onze deelname aan het huidige college en de inzet voor een volgend college moet overtuigend worden neergezet, en dat kan ook.
In de periode 2010 - 2014 wil de SP opnieuw deelnemen aan het bestuur van de stad. Dat is overigens niets nieuws, we zijn altijd bereid geweest die verantwoordelijkheid te nemen als dat mogelijk is. Wat we zullen moeten aangeven is wat we daar dan willen doen, wat we geleerd hebben van de twee voorgaande jaren van bestuursdeelname en wat onze kijk is op Tilburg in deze crisisperiode. Op basis daarvan zal het verkiezingsprogramma geschreven moeten worden en de kieslijst worden samengesteld. Onze centrale leitmotiven zullen daarin vanzelfsprekend overeind blijven: solidariteit, menselijke waardigheid en gelijkwaardigheid. Onze in Tilburg ingezette koers rond democratisering en de vernieuwing van de bestuurscultuur eveneens.
Met de huidige coalitiepartijen kan de SP prima samenwerken. Bij aanvang van dit college hebben we ook ingezet op een termijn van zes jaar. We zijn tenslotte geen loodgieters die een probleem komen verhelpen en dan weer vertrekken. Bij de vorige verkiezingen sloten we uitsluitend samenwerking met het toenmalige CDA nog uit. Na enkele persoonlijke wisselingen en het ideologische niemandsland waarin deze partij nu beland is moet dat te zijner tijd opnieuw bezien worden.