Tilburg

Je moet altijd even terugkijken op een nieuwjaarsbijeenkomst. Niet te lang, want de toekomst wacht en er is veel werk te verzetten. Maar het is toch belangrijk om te zien dat de SP, hoewel we onnodig en onterecht buiten spel werden gehouden bij de coalitie-onderhandelingen na de gemeenteraadsverkiezingen van vorig jaar, toch een heleboel heeft gedaan en bereikt

We hebben samen met veel Tilburgers gepleit voor behoud van buurthuizen, voor inspraak voor buurtbewoners, sportmogelijkheden voor ouderen en amateurs, bushaltes en busroutes, een betere regiotaxi, goede thuiszorg, voor milieumaatregelen tegen vervuilende bedrijven, voor behoud van het fietstransferium aan de Kempenbaan, tegen verkeersoverlast op bijv. de Cityring, tegen vlieglawaai, tegen leegstand en vóór betaalbare woonruimte, voor behoud van sociale ondersteuning en werk voor iederéén, bij bijvoorbeeld La Poubelle of de Diamant. We hebben ons best gedaan om het Scryption open te houden. En we hebben, na anderhalf jaar soebatten, gedaan gekregen dat de raad, de volksvertegenwoordiging, voortaan de baas is over alle grote geldverslindende projecten in Tilburg (zoals de sportvoorzieningen in het Stappegoorgebied, de ontwikkeling van de Spoorzone, het Piushavengebied, de wijkwinkelcentra ed.), en niet het college. Dat betekent dat we nu eindelijk eens Ho Stop kunnen roepen wanneer wethouders of burgemeesters weer eens volstrekt irreële en onbetaalbare proefballonnen oplaten zoals T-Domes of schaatsbanen of theaters of Cityringen. Da’s allemaal goed en nodig.

Maar we kunnen bepaald niet op onze lauweren rusten. Want we staan aan de zijlijn terwijl er een rechts college zit dat zich nagenoeg kritiekloos, alleen met af en toe een diepe zucht of buikpijn ter linkerzijde, voor het karretje laat spannen voor het afbraakkabinet Rutte-Verhagen-Wilders. De linkse partijen in het huidige college laten het hoofd hangen en hebben geen antwoord op het geweld van rechts. Draconische bezuinigingen op bijvoorbeeld buurtcentra, wijkraden , culturele basisvoorzieningen, amateursport en sociale participatie voeren de boventoon. Asfalt en beton, topsporters en elitaire cultuur komen er genadig van af. Met een opdracht om nóg eens tientallen miljoenen te besparen en allerlei rijkstaken over te nemen zonder dat Den Haag daarvoor ook het nodige geld levert, brengt Tilburg op een belangrijk kruispunt. Gaan we door op de ingezette weg, naar een stad waar je met je auto over kunt komen en parkeren, maar waarom zou je want er is nauwelijks nog iets om heen te gaan?

Maar Tilburg mág geen kopie worden van wat het huidige kabinet met Nederland van plan is: Een verdeelde samenleving met een overheid op afstand, burgers die op zichzelf zijn aangewezen en met een grote kloof tussen de haves en de snel groeiende groep have-nots. En het kán ook anders. Het enige wat daar voor nodig is: politieke wil, een open geest en wat doorzettingsvermogen. En geld, dat we wat ons betreft weghalen bij wegenonderhoud, de delen van de Cityring die nog niet zijn aangelegd en die ook niet nodig zijn, bij de heroverweging van te ambitieuze Grote Projecten, door een verhoging van de OZB en van parkeertarieven, door te stoppen met het luchtkasteel Brabantstad Culturele Hoofdstad. Om maar wat te noemen.

Jan Hamming riep vorige week op tot een schaduwkabinet. Landelijk sloeg die oproep dood. Maar hier in Tilburg hoeft dat niet. Ik roep namens de SP op tot de vorming van een schaduwcollege in Tilburg dat snel aan de slag gaat met het schrijven van zo’n sociale visie op onze stad. Maar het moet geen ‘spookcollege’ worden, het moet in staat zijn om desgewenst uit de eigen schaduw te stappen en écht aan ’t werk te gaan. Ik kan me een college voorstellen dat gesteund wordt door een meerderheid van 25 zetels in de raad. Met vijf wethouders, geleverd door PvdA, SP, CDA, GroenLinks en de ChristenUnie. Dat deze laatste geen fractie heeft is geen enkel bezwaar. Integendeel, een CU collega zou juist een bindende factor in zo’n college kunnen zijn, en tegelijkertijd het CDA voorzien van een uitstekende partner. CU lijsttrekker Jos Roose oogstte tijdens de raadscampagne van vorig jaar louter lof en respect, dus aan kandidaten is daar geen gebrek.

Ik ben er van overtuigd dat deze combinatie tot een betere oplossing kan komen voor de huidige crisis dan het zittende college. De onvrede in de achterbannen van met name PvdA, CDA en GL zou dan ook serieus genomen worden en kunnen leiden tot een nieuw elan met meer aandacht voor zorg, participatie en solidariteit. Ik neem gezien zijn eigen landelijke oproep zonder meer aan dat Jan Hamming daar wel bij wil horen. Want als ’t niks oplevert is er ook nog niks verloren, maar elke mogelijkheid voor verbetering moet met twee handen worden aangegrepen.

Ik hoop dat genoemde partijen daar serieus over nadenken, ik weet eigenlijk stiekem wel zeker dat ze dat doen, want ze hebben het erg moeilijk momenteel, het is bepaald geen pais en vree in de coalitie en in eigen kring. En ook genoemde partijen willen het socialer en beter. Dat kan niet zonder de SP, net zoals de SP dat niet kan regelen zonder hen.

Intussen gaan we wel dóór natuurlijk: Zolang als we kabinetten hebben die roepen dat zorg en onderwijs en sociale zekerheid onbetaalbaar zijn, zal de SP ze de bewijzen onder de neus blijven wrijven van het tegendeel. Zolang als het kabinet de rekening van de crisis niet laat betalen door de veroorzakers maar door de burger, zolang zal de SP blijven strijden voor een eerlijkere verdeling en voor bestaanszekerheid voor iederéén. Zolang als we een regering hebben die de overheid wil afbreken zodat elke burger het maar zelf moet uitzoeken, ongeacht of hij daartoe in staat is, zolang zal de SP samen met die burgers strijden voor georganiseerde solidariteit. Zolang als er politieke partijen zijn die te pas en te onpas roepen over eigen vrijheid en verantwoordelijkheid en die intussen mensen alle mogelijkheden om die eigen verantwoordelijkheid te nemen uit handen slaan, zolang zal de SP blijven pleiten voor werk en kansen voor iederéén. Want (kennen jullie het liedje van het Klein Orkest nog?): “Alleen als je geld hebt, is de vrijheid niet duur.” Zolang kwetsbare mensen aan de kant worden gezet omdat zorg, sociale ondersteuning en begeleiding naar werk onbetaalbaar zouden zijn terwijl bankiers, commissarissen, raden van bestuur ed. ongestraft door kunnen blijven gaan met het regelen van bonussen en decadente salarissen, zolang zal de SP strijden voor een eerlijkere verdeling van geld, macht en middelen. Zolang als Den Haag alle nutsvoorzieningen blijft uitverkopen, zolang zal de SP blijven vechten tegen de heilige koe van de marktwerking, en vóór volwaardig en betaalbaar openbaar vervoer, voor betaalbare duurzame energie, voor natuur, voor milieubescherming. Zolang als er politieke partijen zijn die roepen dat de Wet Maatschappelijke Ondersteuning burgers weer voor elkaar laat zorgen, maar die intussen buurthuizen sluiten en wijkraden kapotbezuinigingen en zeggenschap voor burgers gemakshalve schrappen, zolang zal de SP samen met bewoners opkomen voor hun buurten en de sociale samenhang daar. Zolang krakers als misdadigers worden aangemerkt alleen omdat ze de maatschappij wijzen op de moedwillige leegstand door pandeigenaren terwijl gezinnen met kinderen en studenten en andere mensen in de kou staan: Zolang zal de SP naast en met hen strijden voor betaalbare woonruimte. Zolang als de coalitie in Den Haag of in Tilburg zogenaamde linkse cultuurhobbies wegbezuinigt ten gunste van rechtse cultuurhobby’s zoals BrabantStad Culturele Hoofdstad, zal de SP opkomen voor behoud van bibliotheken, musea, kunstonderwijs. Zolang als we in een tijd leven waarin topsportclubs voor weinigen meer overheidsgeld opeisen (en krijgen) dan sportmogelijkheden voor iedereen, zolang zal de SP zijn best doen om amateursporters te ondersteunen. Zolang politieagenten zich over de kop moeten blijven werken vanwege alle kabinetsbezuinigingen en vanwege alle onzinnige extra taken die ze van de lokale VVD er nog eens bij krijgen, zolang zal de SP blijven hameren op minder snoeien én meer respect voor de politie. Zolang als postbodes worden uitgebuit en ontslagen terwijl ze hun werk goed doen en daar plezier in hebben, zolang zal de SP voor hun rechten en hun bestaanszekerheid op komen.

Het enige goede aan deze tijd van crisis is dat de strijdbaarheid toeneemt. Overal is onrust, frustratie, woede, en mensen zoeken elkaar op om daar uiting aan te geven. Uit onvermoede kringen komt de oproep tot protest en verzet, kijk maar naar de wijkraden, de zorg, de cultuursector. Wij zullen dat verzet steunen en samen met mensen alternatieven aandragen. Niet voor niks roept de SP 2 maart aanstaande, de dag van de verkiezingen voor Provinciale Staten, uit tot Protest-Dag. Zodat mensen weten dat ze die dag hun stem kunnen laten horen tegen de afbraak en de vervreemding. En voor een menswaardiger, gelijkwaardiger en solidairder Nederland.

Ik sluit af met de oproep aan alle aanwezigen hier, ongeacht of je van de SP of van een andere of van geen partij bent (want we moeten het toch vooral sámen doen):

Blijf niet mokkend aan de kant staan
Stel een daad en toon je moed
Laat je woede hand in hand gaan
Met het goede dat je doet

Veerle Slegers
16 januari 2011