Tilburg

Gisterenavond debatteerde de raadscommissie Maatschappij opnieuw over het risico dat het vermaarde dansgezelschap RAZ uit Tilburg dreigt te verdwijnen als de gemeente de huisvesting niet garandeert. Cultuurwethouder Backx (PvdA) was echter niet bereid 86.000 euro te zoeken en werd hiertoe ook niet gedwongen door een raadsmeerderheid.

Het hele ‘dansbudget’ van de wethouder heeft hij gereserveerd voor de nieuwe Zuidelijke Dansvoorziening. Die zou ‘een waardevolle aanvulling’ zijn op wat Tilburg als dansstad toch al in huis had. Maar dat hierdoor RAZ dreigt te verdwijnen maakt dat het eerder een vervanging zal zijn. Volgens SP cultuurwoordvoerder Paul Huijgen wordt een politiek spelletje gespeeld: “Het kán niet zo zijn dat je voor een gezelschap als RAZ geen 86.000 euro kunt vinden. Daarmee gooi je iets weg wat vele malen meer waard is”.

Hieronder het pleidooi dat Heleen Volman van RAZ gisteren voor de commissie hield. Het spreekt voor zich.

Geachte raadsleden, beste wethouder,

In juni was ik al eens uw gast om u te vertellen over de op handen zijnde nekslag van het in Tilburg gevestigde dansgezelschap Raz dat onder artsitieke leiding van Hans Tuerlings haar voorstellingen al vijftien jaar nationaal en internationaal gewaardeerd weet, een ijzersterke educatieve afdeling op poten zette en bijzondere samenwerkingsprojecten met verschillende culturele organisaties realiseerde. Ik zal niet in herhaling vallen. Ik ga er vanuit dat u weet waarover ik praat wanneer ik Raz zeg.

Graag wil ik u op de hoogte brengen van de huidige stand van zaken en u laten weten waarom Raz haar huisvesting in Tilburg graag wil houden. Ter voorbereiding liet ik u al weten dat het gesprek dat Raz voerde met de zuidelijke dansvoorziening ons niet de voortzetting van (een deel) van onze werkzaamheden in het vooruitzicht stelde die door provincie en gemeente mogelijk geacht werd. Zoals ik u ook liet weten ziet de nieuwe zuidelijke dansvoorziening mogelijkheden tot samenwerking maar welke dat zijn is niet duidelijk.

Ook in het gesprek kwam dit niet ter sprake. Samenwerking met Raz, door de voorziening de belangrijkste speler in het zuidelijke dansveld genoemd, is een lege huls van woorden wanneer Raz geen enkel toekomstperspectief geboden wordt. De dansvoorziening is bovendien steeds aangekondigd als aanvulling op bestaande initiatieven niet als vervanging.

En in het advies van de commissie zuidelijke dansvoorziening wordt de regionale overheden dan ook aangeraden hun verantwoordelijkheid te nemen ten op zichte van bestaande initiatieven. In een interview in het Brabants Dagblad zei dhr. Marc Vlemmix van de zuidelijke dansvoorziening: 'Ik denk dat de nieuwe voorziening wezenlijk kan bijdragen aan wat er al is.' Dan moet dat wat er al is natuurlijk niet overboord worden gegooid en minstens de kans krijgen om voort te bestaan. Want anders staat Raz alsnog volledig buitenspel, ondanks artistieke en educatieve prestaties en alle beloftes ten spijt. En waar is de dansvoorziening dan een aanvulling op?

Raz kan een partner blijven als het gezelschap vanuit de huidige huisvesting verder kan werken met projectsubsidies waarvoor zeer goede perspectieven bestaan. Project subsidies worden echter verstrekt om te produceren en voor het realiseren van projecten, niet voor huisvesting.

Wat wil Raz blijven doen aan de Ringbaan Zuid 251A, waarom hebben wij deze plek zo hard nodig?

• Begin 2006 zou de studio gebruikt worden door Inari Salmivaara, danseres van Raz die afgelopen seizoen de stimuleringsprijs jonge choreografen kreeg toegekend van het landelijke Prins Bernhard Cultuur Fonds en daarmee haar eigen productie op de planken kan brengen. Maar voordat het zo ver is moet het stuk gemaakt en gerepeteerd worden. Waar? Aan de Ringbaan Zuid natuurlijk.
• Voorjaar 2006 begint Raz met het werken aan de voorstelling Wensloos Gelukkig van de hand van Hans Tuerlings die in september 2006 in premiere zal gaan.
• Vanuit deze ruimte ook kan choreograaf Hans Tuerlings de ingeslagen weg van het begeleiden van projecten met jonge makers voortzetten.
• Verder biedt deze ruimte plek aan tal van educatieve projecten zoals workshops en projecten voor het onderwijs die in Tilburg gretig aftrek vinden, van basisschool tot Pabo, van Mythylschool tot Fontys Hogeschool voor Pedagogiek.
• Ook samenwerkingsprojecten met bijvoorbeeld de Provinciale Bibliotheekcentrale zullen vanuit hier voortgezet kunnen worden en de al langer afgesproken samenwerking met het Paul van Kemenade Quintet.
• Daarnaast kan de ruimte onderdak bieden aan initiatieven die elders geen plek vinden. Zo is op dit moment Sonja Augart van de vanuit Tilburg opererende stichting Fragmenta aan het werk in de Raz studio.

De ruimte zal geen dag onbezet zijn, de investeringen meer dan waard en het resultaat zichtbaar in de stad, in de provincie en daarbuiten. Het zal een bruisende plek van activiteit blijven.

Al deze activiteiten rijden de nieuwe dansvoorziening op geen enkele manier in de wielen. Sterker nog, zij maken het plaatje van een dansstad met kloten en van een vruchtbaar dansklimaat compleet. Bovendien heeft de nieuwe dansvoorziening laten weten geen interesse te hebben voor de plek vanwaaruit Raz nu werkt.

Onder de huidige moeilijke omstandigheden presteerde Raz het deze maand om weer een succesvolle wereldpremiere neer te zetten in Münster en een Nederlandse premiere in Theaters Tilburg. De Volkskrant schreef over deze voorstelling:
‘Vrolijke Opvattingen gaat over afscheid nemen en conformisme. De voorstelling is een haarscherp statement. Kunstig én politiek, bevlogen zonder melodramatisch te worden. Ze bewijst voor de zoveelste keer de eigenzinnigheid en kracht van choreograaf Hans Tuerlings’

En het gerenommeerde internationale dansblad Europe Dance schreef :
'For Tilburg-based company Raz, the future is even less certain, and it could well be that Vrolijke Opvattingen proves to be its swansong. This would be a slur on Dutch culture, since artistic director Hans Tuerlings is clearly a man with the strongest of visions and there must be a place for his keen eye within this country.

Wat ik u wil vragen is: Laat Tilburg die plaats in dit land zijn. En ik zei het al eerder vanaf deze plek. U zult er geen spijt van krijgen.

‘Slur’ moest ik opzoeken. Het betekent smet, blaam.

Erop of eronder voor RAZ (persbericht, 9 september 2005)