Tilburg

Deze week is het erop of eronder voor een nieuw college in Tilburg. Regeert een verliezerscombinatie verder of zal de PvdA durven kiezen voor een nieuwe richting, dat is de vraag. De SP is heel serieus in haar streven naar een ander college voor onze stad. In de besprekingen – die tot nu toe nauwelijks over de inhoud zijn gegaan- gaat de aandacht rond de SP met name uit naar de Cityring en de rol van het CDA. Ook hierover legt de SP nu alle kaarten op tafel.

De verkiezingsuitslag is duidelijk geweest in haar signaal dat er iets moet veranderen. Eén op de vier kiezers steunde het duidelijkste protest tegen het vorige college dat maar mogelijk is: SP en LST. PvdA, SP en GroenLinks hebben met 19 zetels nu het grootste linkse blok dat ooit in Tilburg heeft bestaan. En voor het eerst is het CDA niet meer de grootste partij in de stad.

De SP heeft voor en na de verkiezingen laten weten serieus in te willen zetten op een ander college en daarvoor ook verantwoordelijkheid te willen nemen. In alle openbare en bilaterale gesprekken heeft de partij vervolgens haar opties en breekpunten overduidelijk naar voren gebracht. Ons leek het logisch eerst te praten met de drie winnaars, PvdA, SP en LST. Dat zou niet eenvoudig zijn, maar deze combinatie heeft méér stemmers achter zich dan PvdA, CDA en GL en de uitslag van de verkiezingen verplicht tot een serieus onderzoek. Nu echter duidelijk is dat LST geen wethouderskandidaat heeft wordt deze optie door de LST onmogelijk gemaakt. Dat betreuren wij ten zeerste. De volgende mogelijkheid die voor de SP het meest bespreekbaar is, is een combinatie van PvdA, SP, GroenLinks en VVD. Daarin zijn zowel winnaars als verliezers opgenomen, zowel ter linker- als ter rechterzijde van de PvdA, en doet daarmee ook recht aan de verkiezingsuitslag.

De SP heeft steeds twee belangrijke breekpunten naar voren gebracht. De cityring en de rol van het CDA. Beide verdienen een goede verklaring omdat in de afgelopen gesprekken naar voren kwam dat hierover nog veel onduidelijkheid bestaat.

De zaak wordt momenteel voorgesteld alsof het vanzelfsprekend is dat het CDA deel uitmaakt van het nieuwe college en de SP daar bezwaar tegen maakt, maar daar is natuurlijk geen sprake van. Sinds 7 maart bestáát er geen nieuw college, we beginnen bij nul. Alleen deelname van de PvdA staat zo goed als vast, als winnaar van de verkiezingen en grootste partij in de raad. Deelname van het CDA is niet logischer dan deelname van enige andere partij. De SP heeft geen principiële of dogmatische bezwaren tegen samenwerking met het CDA, maar wél met dit CDA op dit moment in onze stad.
Als eerste gaat het natuurlijk om de inhoud, het gevoerde beleid. Daartegen bestaat binnen de SP veel weerstand. Maar zoals het gaat met beleid, daarover kan gesproken worden en geven en nemen zou mogelijk zelfs tot een akkoord kunnen leiden. Dat lijkt ons niet heel erg waarschijnlijk, maar zonder serieus onderzoek daarnaar – en dat heeft nog niet plaatsgevonden – is dít punt weliswaar moeilijk maar geen pertinente blokkade.
Ten tweede gaat het om de bestuurscultuur van het CDA. Dat is al lastiger, want hierover valt in programma’s maar weinig af te spreken. De manier waarop het CDA omgaat met de gemeenteraad, het apparaat en met burgers, is niet de manier waarop de SP de stad bestuurd wil zien. Het meest recente symptoom van deze ‘vanzelfsprekendheid’ die het CDA ziet in haar regeren is het ná een historische nederlaag aanblijven van de daarvoor politiek verantwoordelijke lijsttrekker, die bovendien zonder blikken of blozen een plek in het college opeist, waar naar eigen zeggen ‘het oude beleid’ voortgezet zou kunnen worden. Een partij die niet beschikt over het zuiverende vermogen dat na zo’n verkiezingsuitslag verwacht mag worden is voor de SP een moeilijke partner.
En tenslotte de verkiezingsuitslag zelf. Het CDA regeert Tilburg al sinds 1917, langer dan Castro, langer dan de Sovjet-Unie, langer dan het Nederlandse kabinet in Den Haag. Uit democratisch oogpunt kan het onmogelijk gezond zijn dat één partij voor de eeuwigheid deel uitmaakt van het bestuur. En nu is voor het eerst het CDA niet meer de grootste partij, voor het eerst bestaat nu de echte mogelijkheid het CDA buiten het college te houden. Niet alleen technisch, maar ook gehoor gevend aan de verkiezingsuitslag. En al zeker niet om deze partij zo nodig een hak te zetten, maar om de stad, de burgers, de organisaties en verenigingen en het maatschappelijk middenveld ruimte te geven zich te ontwikkelen zónder een partij die sinds mensenheugenis deel uitmaakt van de macht en daarmee van alle structuren en historisch gegroeide en vastgeroeste netwerken in onze stad. Een college mét het CDA is namelijk geen natuurwet, geen gegeven orde en geen dogma. Een college zonder het CDA is evenmin een dogma, geen garantie voor wat dan ook, maar meer een flinke keelpastille die het mogelijk maakt vrijer te ademen en de Tilburgse samenleving eens vanuit een ander perspectief te zien, zonder de verstikkende deken van de vanzelfsprekendheid. Het is voor geen enkele partij verkeerd de stad en het bestuur eens te zien vanuit de oppositie, zónder de vanzelfsprekendheid van de macht en de daarbij behorende vergroeiingen. Dat werkt louterend, voor zowel de partij als voor het bestuur. Alleen een overduidelijk signaal dat het CDA de verkiezingsuitslag en alle implicaties daarvan begrepen heeft zou een deel van onze diepgevoelde twijfels weg kunnen nemen.

Over het SP standpunt met betrekking tot de cityring bestaan enkele misvattingen met serieuze gevolgen. Die willen wij graag ophelderen.
De SP gelooft niet in de Cityring als oplossing voor de verkeersproblemen van Tilburg. Dit voorstel stoelt op een visie die niet de onze is, wij geven de voorkeur aan een heel andere benadering die meer uitgaat van het terugdringen van het autoverkeer en meer ruimte te scheppen voor fiets, voetganger en vooral openbaar vervoer. Een integrale visie op verkeer, vervoer, circulatie, maar ook milieu, leefbaarheid en verdichting in de stad zou de basis moeten zijn voor ingrijpen in de infrastructuur. De SP heeft in 2002 een voorstel gedaan om op basis van deze uitgangspunten zo’n visie te ontwerpen, láng voordat het college met haar Cityring aankwam. Het SP voorstel “Actieplan voor een groen en leefbaar centrum” is dan ook niet een tegenhanger van de Cityring, maar ten eerste heel iets anders en ten tweede in tijd voorafgaand aan die hele Cityring.

Maar nu praktisch, wat wíl de SP met de Cityring? Zoals we al vijf jaar zeggen: een referendum, niet meer en niet minder. Natuurlijk hebben we onze eigen voorkeuren daarin, maar de enige eis is dat de Tilburgers zelf mogen beslissen en dat de politiek die keuze respecteert. De SP zal elke uitslag van zo’n referendum accepteren.
In tegenstelling tot wat in veel kringen dus nog gedacht wordt, eist de SP níet van het nieuwe college dat zij de Cityringplannen zonder meer en bij voorbaat verwerpt. Eventuele coalitiegenoten hoeven wat ons betreft hun ideeën én beloften over de Cityring niet in te slikken. Wij vragen van deze partijen hetzelfde respect. Dé manier om daar uit te komen is het volk de keuze voor te leggen.
Dat levert volgens de SP een win-win situatie op: wint de cityring dan is duidelijk dat er draagvlak voor bestaat in de stad en kan de uitvoering zelfbewust ter hand worden genomen. Want van belang is dat de uitvoering nu nog niet begonnen is en zónder referendum elke stap daarin op grote weerstand zal stuiten. Verliest de Cityring dan wordt het college (welk college dan ook) behoed voor een kapitale vergissing.
Het is evenmin de bedoeling van de SP om een referendum te houden over de keuze óf deze Cityring óf niets doen. Integendeel, de SP kwam met haar voorstel om juist wél iets te doen eerder dan het vorige college. Voor ons is duidelijk dat er wat moet gebeuren aan de verkeerscirculatie in de stad. Wat ons betreft gaat een referendum over de keuze tussen deze Cityring en een alternatief. En hiermee wordt volgens de SP een tweede win-win situatie geschapen. Want tot nog toe is nooít over enig alternatief nagedacht, laat staan gesproken. De ideeënontwikkeling voor de Cityring heeft zich uitsluitend afgespeeld in achterkamertjes van het college, de vier fractievoorzitters van de collegepartijen en Riek Bakker. Een dergelijke beslotenheid is nooit een gezonde voedingsbodem Pas toen alles in kannen en kruiken was werd het idee naar buiten gebracht, maar voor de ontwikkeling van ideeën en oplossingen was het toen al te laat. Wij zijn er van overtuigd dat er alternatieven te vinden zijn die wezenlijk verschillen van de Citrying-oplossing, die voorgelegd kunnen worden aan de Tilburgers en die voor andere politieke partijen als uitslag van een referendum (!) acceptabel zijn. Stellen dat dat niet het geval is getuigt van struisvogelpolitiek, want over alternatieven is nog nooit serieus gesproken. Het feit dat het Belgische Gent voor zowel de SP als de PvdA een referentiepunt is geeft aan dat er mogelijkheden zijn die nog nooit zijn onderzocht. Een dergelijk groot project voor Tilburg rechtvaardigt het temporiseren van de uitvoering van de Cityring tot ná een gedegen maar voortvarend onderzoek naar alternatieven.

En tenslotte heeft de SP voor de verkiezingen haar manifest “Een beter Nederland begint in Tilburg” gepresenteerd met haar doelstelling voor de komende vier jaar. Wij hebben er vertrouwen in dat met de meeste partijen goed te praten valt over de invulling van het Tilburgse beleid, wat zowel tegemoet komt aan de wensen van de SP als aan die van alle andere eventuele coalitiegenoten.

Onze conclusie na de verkiezingen van 7 maart is dan ook dat een ander en beter Tilburg mogelijk is, dat de SP hiervoor open staat en verantwoordelijkheid wil nemen, dat wij er alles aan zullen doen die kansen om te zetten in een college en een beleidsprogramma en dat het met name aan de PvdA is hierin een duidelijke keuze te maken.

Reageer op het weblog