Tilburg

Vanochtend vergaderde de gemeenteraad over een collegevoorstel om de BVO Willem II met 2,4 miljoen euro te steunen. De SP fractie diende hiervoor een aantal strikte voorwaarden in, maar het college wilde die niet overnemen. Hieronder de eerste termijn:

En zo sta je dan ineens met je rug tegen de muur en met het mes op de keel. Als gevolg van wanbestuur bij de BVO Willem II, maar niet alleen daar overigens, worden alle supporters, spelers en overige medewerkers van Willem II nu geconfronteerd met een dreigend faillissement van de club die hen zo aan het hart gaat. En niet alleen zij, ook alle andere inwoners van Tilburg. En wij als gemeenteraad.

Hoe heeft het kunnen gebeuren? Hoe heeft een kapitaalkrachtige betaaldvoetbalorganisatie als Willem II met enkele jaren geleden nog een eigen vermogen van 10 miljoen nu aan de rand van de afgrond staat? Hoe kan het dat in maart 2009 in het financiële verslag al staat dat er in na het seizoen 2007-2008 een negatief resultaat van de reguliere omzetten en bedrijfslasten werd geboekt van bijna 3 miljoen? Is er toen geen belletje gaan rinkelen hier bij de gemeente? Niet bij de wethouder? En toen er een begrotingstekort in het seizoen 2008-2009 werd verwacht van ruimt 2,5 miljoen? Hoorde de wethouder dat belletje toen nog niet?

Vorig jaar maart stond er in de financiële verslaglegging een negatieve eindejaarsverwachting van bijna 4 miljoen. Het dreigende exploitatietekort zou het weerstandsvermogen van Willem II fiks aantasten, zo stond er. Maar nog steeds geen belletje. Minder sponsoropbrengsten, minder tv-inkomsten, een spelersmarkt die instort, en in april een verzoek tot uitstel van huurbetaling.

In juli vorig jaar wordt de financiële situatie van WII zorgelijk genoemd, ook door de KNVB. De noodzaak van een ingrijpende reorganisatie wordt genoemd. In september bevestigt wethouder Hamming de slechte situatie. En wat gebeurt er? In plaats van in te grijpen, een onafhankelijk onderzoek te gelasten naar wat er fout is gegaan en hoe het opgelost kan worden, gaat de wethouder “praten”. Zo ongeveer iedereen die iets van doen heeft met Willem II weet dan allang dat het bestuur niet deugt, dat er verkeerde keuzes worden gemaakt, zowel sportief als financieel, dat er financiële gaten in het lopende seizoen worden gevuld met “gehoopte en gedroomde ” inkomsten in het komende seizoen. Iedere huisvrouw of huisman weet dat als je op zo’n manier je huishouden voert, je kindjes niet te eten hebben. In plaats van eens bij zichzelf te rade te gaan trekt het bestuur een grote broek aan en heeft het lef om de gemeente ook nog te vragen om structurele huurverlaging en een betalingsregeling.

De wethouder is zoals bekend een positivo, handelt zoals altijd volgens het principe “De wens is de vader van de gedachte” en “Na mij de zondvloed” en verzint zelfs een trucje om niet toegestane staatssteun toch te kunnen geven: Hij tovert een Maatschappelijk Convenant uit z’n hoge hoed om Willem II bijna 4 ton te kunnen geven. Voor werk dat vele andere Tilburgers iedere dag gratis en voor niks, op vrijwillige basis doen. Afspraken over verantwoording van geld en activiteiten worden niet gemaakt. Oh, en dan komt er toch een onafhankelijk deskundige om een diagnose te maken van de situatie en om een oplossing te bedenken.

In maart van dit jaar blijkt dan inderdaad dat tekort van 4 miljoen. Het huuruitstel heeft niks geholpen, en Willem II heeft zelfs die 4 ton voor maatschappelijke inzet nodig om nog wat in kas te hebben. Er is dan toch eindelijk een commissie van 3 wijze mannen die in april met een rapport komt. En dan. Gebeurt er nog niks vanuit de gemeente. Ondanks de herhaalde verzoeken van met name mijn fractiegenoot Bart van de Camp die al sinds de aankoop van het stadion blijft waarschuwen voor wat er kan gebeuren als er te weinig toezicht is op de bedrijfsvoering van een voetbalclub. En Bart is als volksvertegenwoordiger en als supporter altijd blijven aandringen op dat toezicht. Het is soms niet fijn om gelijk te krijgen.

Intussen gaat het ook allang sportief slecht met de club en iedereen vreest het ergste. Op het allerlaatste nippertje gebeurt er een wonder: Willem II wint de laatste Play-off en blijft in de Eredivisie. Iedereen blij. De volgende dag slaat de stemming ineens om: Saneerder Paul Bottelier meldt zich bij de gemeenteraad. Willem II heeft Nú 2,5 miljoen nodig de gemeente kan maar beter over de brug komen, zo dreigt hij, anders gaat de club failliet. Bottelier speelt “hard ball”, denkt de gemeenteraad te kunnen chanteren met een sprookje waarin Willem II Assepoester is en de gemeente de boze stiefmoeder. Donderdagmiddag komen er excuses van Bottelier, donderdagavond herhaalt een WII-ambassadeur doodleuk Botteliers bullshitverhaal.

De wethouder jammert dat het toch verschrikkelijk is en dat alle inwoners van Tilburg Willem II moeten gaan steunen want de club is zo belangrijk voor de stad dat die toch niet mag omvallen. Intussen denkt hij stieken voor de redder van Willem II te kunnen doorgaan, binnenkort zijn er weer verkiezingen immers. Maar pas na 2 weken komt hij met de rest van het college met een voorstel, dat nu hier wordt besproken.

En daar heb ik namens de SP vragen over, voorzitter:

1. Waarom heeft wethouder Hamming van Sportzaken nooit anders gedaan dan overleggen overleggen overleggen totdat hij een ons woog, maar waarom heeft hij nooit bij het WII-bestuur met de vuist op tafel geslagen en gezegd: En nou is het afgelopen? Weet hij wel dat zachte heelmeesters stinkende wonden maken? wij hebben inmiddels heel vaak ondervonden dat deze wethouder zo opereert: Overleggen en ouwehoeren, iedereen naar de mond praten, pappen en nathouden, de kool en de geit sparen, en uiteindelijk stroomt er etter uit de wond.

2. Hoe kan het dat Bottelier pas volgens eigen zeggen 2 dagen voor de gewonnen laatste wedstrijd wist van het levensbedreigende probleem? En gaat de wethouder ons wijsmaken dat ook hij er toen pas van hoorde? Heeft die commissie van Wijze Mannen dan nooit aan de bel getrokken? En heeft de wethouder zich toen niet geprikkeld gevoeld om eens een noodscenario te gaan bedenken? Waarom is er eigenlijk nooit eerder door hem en/of het Sportbedrijf bedacht dat de situatie bij Willem II noodscenario’s noodzakelijk maakte? Hoe kan het dat het dagelijks bestuur van de zesde grote stad van Nederland met een al lang noodlijdende voetbalclub pas in allerijl een reddingsplan gaat bedenken 2 weken voordat de club failliet dreigt te gaan? Waar zijn de bestuurders met visie en daadkracht?

3. Realiseert de wethouder zich dat deze gang van zaken en de geforceerd optimistische toon die hij de laatste weken aanslaat als hij de hele stad probeert te mobiliseren voor steun aan Willem II bij heel veel Tilburgers kwaad bloed zet? Veel mensen die hun baan hebben verloren of zorg nodig hebben die ze niet meer krijgen, mensen die niet meer rond kunnen komen of mensen die zich voor een habbekrats het schompes werken: Zij balen ervan dat een commercieel bedrijf wiens bestuur er een puinhoop van heeft gemaakt de gemeente kan chanteren om miljoenen te schenken, terwijl dankzij de bezuinigingen van Den Haag én van dit college binnenkort met name zorg, welzijn en onderwijs in Tilburg het hard te verduren krijgen. En ja, Willem II is heel erg belangrijk voor Tilburg. En brengt voor Tilburg in gezonde tijden tenminste ook geld in het laat je. Maar dat had deze wethouder echt jaren eerder moeten bedenken! Dit voorstel praat over de maatschappelijke effecten van een faillissement. Beseft de wethouder wat de maatschappelijke effecten van steun aan Willem II op dit moment zijn? Zogenaamde Citymarketing gaat in dit voorstel van het college over de rug van kwetsbare mensen, door de onverwachte aanslag op de gemeentebegroting die we eigenlijk hard nodig hebben om álle Tilburgers in crisistijd te ondersteunen. Realiseert de wethouder zich dat het draagvlak dat hij voor Willem II zegt te willen juist in rap tempo afbrokkelt door dat jarenlange pappen en nathouden en nu ineens hard roepen?

4. Dringend verzoek aan de wethouder ook om hier nog maar eens het sprookje van Bottelier te ontzenuwen dat de gemeente rijk is geworden van Willem II. Bevestig vooral dat Willem II altijd al een marktconforme huur heeft gehad, dat de OZB-lasten wettelijk automatisch voor Willem II zijn, dat het toenmalige bestuur van de club willens en wetens heeft ingestemd met de voorwaarden van verkoop van het stadion aan de gemeente. Onder voorwaarden waar de SP toen trouwens als enige fractie tegenstemde omdat het ons meteen duidelijk was dat die voorwaarden niet haalbaar zouden zijn voor WII.

5. En nu ligt hier dan een dweil van een voorstel, in de haast in elkaar geknutseld volgens het principe van Creatief met Kurk. Door 3 wethouders dit keer, omdat het inmiddels zelfs in dit college is doorgedrongen dat je wethouder Hamming in zijn eentje de oplossing voor dit soort majeure problemen niet kunt toevertrouwen. Helaas is het dit trio ook niet gelukt om met iets fatsoenlijks te komen. En nu komen we bij het allergrootste probleem voor de SP-fractie: Door jarenlang in gebreke blijven van bestuurders bij Willem II maar dus ook bij de gemeente, zien we ons gedwongen, met onze rug tegen de muur en het mes op de keel, in te stemmen met nog maar eens steun aan Willem II. Omdat omvallen van de club verschrikkelijk is voor supporters en medewerkers maar ook voor zowat alle andere Tiburgers, of ze nou fan zijn of niet. Want dat omvallen kost de stad minimaal 10 miljoen. En dat gaat ten koste van zorg, welzijn, onderwijs en cultuur. Met name kwetsbaardere Tilburgers betalen dat faillissement. En dus moeten we alles op alles zetten om dat te voorkomen.

Maar niet met dit voorstel, want dat rammelt aan alle kanten.

De SP zal dus alternatieve voorstellen indienen.

1. De SP wil van het college vóór 21 juni een voorstel voor stringent toezicht.
2. Vóór 21 juni moet WII een sluitende meerjarenbegroting voorleggen, niet alleen aan het college maar ook aan de raad. En het is wat ons betreft de Raad die beslist of op 21 juni aan alle voorwaarden is voldaan, niet het college.
3. Hetzelfde geldt voor een plan voor bestuur en toezicht.
4. In dat toezicht moet van de SP een aantoonbaar onafhankelijke en eveneens ter zake kundige vertegenwoordiger van de gemeente plaatsnemen.
5. Ook moet het college vóór 21 juni met een overzicht komen van alle mogelijke scenario’s en daaraan gekoppelde maatregelen wanneer WII toch op de fles gaat. Verkoop, verhuur, sloop, grondexploitatie, gevolgen voor het Stappegoorgebied, mogelijkheden om op termijn in Tilburg toch weer betaald voetbal mogelijk te maken.
6. Verder moet het college met een voorstel komen voor structurele huurverlaging voor de accommodaties van alle Tilburgse amateursportverenigingen: Gelijke monniken, gelijke kappen.
7. Het college moet met een langetermijnvisie komen op betaald voetbal in Tilburg voor tenminste 3 tot 5 jaar.
8. Het college moet ook zo snel mogelijk in gesprek met de VNG, de KNVB en de FBO over allang achterstallige maatregelen om voortaan te voorkomen dat clubs en gemeentes in dit soort shit terecht komen. De KNVB en de FBO hebben ook flink wat boter op hun hoofd.
9. Verder moet de datum van 21 juni keihard zijn. Dat betekent dat ik van wethouder Hamming de toezegging wil dat als WII per die datum niet heeft kunnen voldoen aan alle voorwaarden van dit voorstel met onze aanscherpingen erbij, de gemeente haar handen definitief aftrekt van de club, hoe hard dat ook is. Dat heeft Willem II dan te danken aan een handvol hobbyende bestuurders die de club als hun speeltje zagen en aan een wethouder die nooit heeft durven doorpakken. Niet aan de gemeenteraad.
10. En tot slot, voorzitter, wil de SP dat de kosten van de steunoperatie niet uit de Algemene Reserve komen maar uit het Topsportbudget, om precies te zijn van het budget van de gouden randjes om het hockeybolwerk, van het budget voor de nieuwe topaccommodatie voor roeivereniging Vidar en voor de Wielerzesdaagse. De kadootjes die de sportwethouder vlak voor de raadsverkiezingen van maart heeft uitgedeeld en die hem de verkiezingswinst opleverden, zullen toch echt moeten worden teruggegeven. De tegoedbonnen kunnen dan naar Willem II, dat toch net effe belangrijker is dan die gouden hockeyrandjes of dat roeihonk. In tijden van crisis stel je veilig wat noodzakelijk is, niet wat wenselijk is.

Er komt wat ons betreft ook weer wat geld vrij bij Mundial dat het nodig vond om WII te steunen en daarmee internationale solidariteit een geheel eigen invulling gaf. Maar die daarmee wel aangaf structureel best met wat minder subsidie toe te kunnen.

Zonder al deze aangescherpte voorwaarden en alternatieven wordt dit Willem-II-dossier een tweede Midi, en deze wethouder weet maar al te goed hoe dat dan uitpakt. Ik voorspel hem dat het een tweede keer mogelijk niet zo goed zal aflopen voor hem.
Tenslotte nog twee vragen.

1. aan D66, zogenaamde onderwijspartij. Realiseert D66 zich dat de structurele Maatschappelijke inzet van WII in dit voorstel vanaf dit jaar betaald gaat worden uit budgetten van bijvoorbeeld Onderwijs en Jeugd? Dat dat ten koste gaat van bijvoorbeeld onderwijsachterstandengeld? Om maar eens wat te noemen?
2. En tenslotte: Is het op de een of andere manier mogelijk om al die bestuurders en toezichthouders die WII als hun hobbyclubje hebben behandeld en die nu overal mee wegkomen, terwijl supporters, medewerkers en alle overige Tilburgers met de gebakken peren zitten, Toch verantwoording te laten afleggen voor hun jarenlange verkeerde keuzes en beslissingen en hun falende toezicht? Vele van deze mensen hebben niet alleen bij WII een dikke vinger in de pap gehad maar hebben dat tot nu toe nog bij diverse andere clubs en organisaties in Tilburg. Wat de SP betreft wordt het deze mensen voorgoed onmogelijk gemaakt om nog welke rol van betekenis dan ookte spelen in de stad. Ik verwijs bijvoorbeeld naar de Tilburgse hockeyclubs. Dit soort bestuurders verdient volgens de SP slechts één ding: Met pek en veren de stad uit te worden gejaagd.

Veerle Slegers bij Omroep Brabant (video)