Tilburg

De gemeenteraad heeft het regiedocument Piushaven vastgesteld, waarin een – beperkte – visie op de ontwikkeling van de Piushaven worden beschreven. Centraal daarin staan de museumhaven en de passantenhaven. Inmiddels zijn we al weer lange tijd verder, is er ervaring opgedaan met de ontwikkeling van de museumhaven en passantenhaven en wordt er binnenkort een nieuwe projectcoördinator aangesteld. Volgens de indieners van dit initiatiefvoorstel tijd om een volgende stap te zetten in de ideeënontwikkeling voor de haven.

Uitgangspunten
De ontwikkeling van de museumhaven wordt in dit voorstel voorlopig buiten beschouwing gelaten. Toch loopt het met de toekenningen van ligplaatsvergunningen bepaald niet zoals we hadden mogen verwachten. Burgers zien nog niets van wat lijkt op de totstandkoming van een heuse museumhaven. We vragen het college dan ook de raad te blijven informeren over vorderingen op dit gebied.

Centraal in dit voorstel staan ontwikkelingen die van de Piushaven een heuse levendige thuishaven moeten maken. Van groot belang hierbij is overleg met de (toekomstige) gebruikers en omwonende van de haven. Daarnaast bieden wij een aantal concrete voorstellen waarvan we verwachten dat het college die verder onderzoekt en/of uitwerkt. Doel van het voorstel is te komen tot een haven die een grotere rol gaat spelen in Tilburg, met name op het gebied van recreatie.

Uitwerking van het voorstel

Denktank
Er moet een informele denktank worden opgericht met daarin in ieder geval (vertegenwoordigers van) de huidige gebruikers en omwonenden van de haven (Schippersvereniging, Stichting Thuishaven, Horeca), milieu-organisaties (Stichting Stadsbomen) de VVV, de Tilburgse Watersportvereniging en organisaties die in de toekomst een rol zouden kunnen spelen bij invulling van activiteiten in de haven, bijvoorbeeld de scouting, jeugclubs, horeca, roeiverenigingen, kanovereniging, duikclub, de Beekse Bergen, Tilburgse Ijsclub, kindervakantiewerk etc.

Concrete voorstellen

Thuishaven
Van de bijna 200.000 Tilburgers zijn er tientallen eigenaar van een weekendjacht, sloep, roeiboot of kano. Geen van die boten ligt echter in Tilburg. Dat heeft verschillende redenen. De huidige havenverordening voorziet niet in de mogelijkheid om een bootje langere tijd in de haven te leggen tegen een betaalbaar tarief en tevens ontbreekt het aan de benodigde faciliteiten daarvoor. Wij stellen voor om Tilburg een thuishaven te maken voor Tilburgse jachten. Hiertoe moet de havenverordening worden aangepast in díe zin dat het mogelijk wordt een abonnementen voor de haven aan te schaffen en de mogelijkheid om jachten in de Piushaven te leggen, zonder dat dit leidt tot een ‘winterwerkplaats’ waarvan overlast verwacht kan worden, of een parkeerplaats voor stilliggende jachten die juist vandalisme of verloedering in de hand werkt. Gezien het beperkte vaargebied rond Tilburg zal het niet onmiddellijk storm lopen, omdat zomerligplaatsen in meer aantrekkelijke vaargebieden meer voor de hand liggen. Jachten zouden meer mogelijkheden moeten hebben om in Tilburg in de winterstalling te liggen. Dat kan op diverse plekken langs het kanaal (met name Loven). Kleinere bootjes (roeiboten, sloepen) zouden in de Haven een plek moeten kunnen krijgen. Het ligt voor de hand eerst een behoefte-onderzoek hiernaar te doen.

Voorzieningen voor passanten
Volgens het college moet de passantenhaven gezien worden als een soort ‘drijvende camping’. Maar op dit moment is de haven als camping niet veel meer dan een leeg weiland met een WC en douche. Voor kampeerders zou een dergelijke camping niet lang aantrekkelijk zijn. Meer faciliteiten zijn dan ook hard nodig.

De gemeente overweegt in het voormalige havenmeesterkantoortje aan de kop van de haven een VVV-dependance op te richten. Dat lijkt ons een hopeloze zaak. Het ‘kantoortje’ is amper 2 x 2 meter, heeft geen enkele faciliteit (een toilet, om maar eens wat te noemen) en volkomen ongeschikt om iemand te huisvesten. Bovendien is het momenteel beperkte aantal passanten dat per dag nieuw in de haven aankomt zó klein dat de permanente aanwezigheid van een VVV’er amper gerechtvaardigd kan worden. Wel moet VVV-informatie voor de passanten beschikbaar zijn. Wij stellen voor om standaard-pakketjes te laten maken door de VVV en die te laten uitreiken door de brugwachters, die alle passanten spreken bínnen een uur na aankomst in Tilburg. De kosten van deze pakketten liggen zeker lager dan de exploitatie van een mini-dependance. Voor meer VVV-informatie zouden passanten verwezen kunnen worden naar het VVV kantoor in de binnenstad, of eventueel iets kunnen afspreken met de brugwachters die meer (niet gratis) materiaal in hun kantoor bij de brug op voorraad zouden kunnen hebben, of met de exploitanten van Café Burgemeester Janssen of andere (toekomstige) vestigingen rond de haven.

Van het voormalige Havenmeesterkantoortje zou een ‘virtueel VVV’ gemaakt kunnen worden, met bijvoorbeeld etalages, en toegankelijk voor passanten met hun sep-key om binnen meer materiaal in te zien of mee te nemen of een geautomatiseerd informatiesysteem te raadplegen.

Passanten hebben behoefte aan de mogelijkheid om specifieke producten te kopen. Voor de hand ligt de verkoop van diesel en benzine voor hun boten. Het college zou moeten onderzoeken of het mogelijk is om in de buurt van de haven een tankgelegenheid te creëren, bijvoorbeeld in samenwerking met de Tilburgse Watersportvereniging of bedrijven langs het kanaal. Daarnaast valt te denken aan schoonmaakproducten, camping- of butagas en producten voor kleine noodzakelijke reparaties of vervangingen en een plek om afvalwater te lozen. Gesprekken met passanten en wat rondkijken in andere havens moet leiden tot een zinvolle lijst producten die ook in of nabij de Piushaven verkrijgbaar zouden moeten zijn. Overleg met (commerciële) partners in de stad is nodig over de concrete invulling van dit voorstel.

Overige voorzieningen in en rond de haven

Behalve voor passanten moet de haven ook een aantrekkelijk verblijfsklimaat krijgen voor niet-varende burgers van onze stad en bezoekers. Overleg met de op te richten denktank speelt hierbij een belangrijke rol. Twee voorstellen willen wij het college inmiddels voorleggen.

Horeca
Hoewel de haven op korte afstand van de binnenstad ligt, is er in de onmiddellijke nabijheid van de haven nauwelijks horeca aanwezig. De partyboot Albatros is vooral voor – besloten – feesten. Het café Burgemeester Jansen is een waardevolle aanwinst voor de haven. Toch is er ruimte voor meer passende horeca, die voor zowel passanten als voor anderen een grote meerwaarde kan hebben en – daardoor – ook goede exploitatiemogelijkheden heeft, mede door een goede combinatie met hierboven genoemde noodzakelijke faciliteiten. Een (historisch of anderszins interessant) schip in de haven met de mogelijkheid om er te eten en te drinken en te genieten van het uitzicht op de steeds levendiger wordende haven zou die rol kunnen vervullen. Zonder vooruit te willen lopen op de inrichting daarvan, zien wij dat het college onderzoek doet naar de mogelijkheid voor een zogenaamde ‘pannenkoekenboot’, die in het zomerseizoen tevens ruimte kan bieden voor de verkoop van kleine producten voor passanten zoals hierboven beschreven, en VVV-informatie (en eventueel overige informatie van de gemeente die van belang kan zijn voor toeristen). Ook kan het ROC benaderd worden voor het inrichten van een winkel die door praktijkleerlingen gerund wordt en deze (en meer) diensten kan aanbieden aan passanten en (Tilburgse) bezoekers van de Piushaven.

Stadsstrand
Steeds meer steden met water in hun binnenstad maken van die kans gebruik om een – vaak klein – stadsstrand in te richten. Wij willen het college vragen onderzoek te doen naar de mogelijkheid om (in het zomerseizoen) de kop van de haven aan de Hopliedenkade een dergelijk klein stadsstrand te verwezenlijken.

IJspret
Met een beetje geluk vriest de haven in de winter enkele weken dicht. Jaren geleden heeft het college toegezegd op die gelegenheid voorbereid te zijn. Wij vragen het college de raad te informeren over het ‘draaiboek’ voor het geval de haven voldoende dichtvriest om schaatsen en andere ijspret mogelijk te maken. Het college dient te voorzien in een dergelijk draaiboek, de benodigde faciliteiten en een passend budget, om in ‘schaatsbare periodes’ van de Piushaven een verantwoorde en levendige plek te maken voor ijspret.

Beekse Bergen
Tilburg is voor toeristen een ‘logistieke uitvalsbasis’ voor bezoeken aan de Efteling en de Beekse Bergen. Deze laatste heeft het voordeel aan het Wilhelminakanaal te liggen en te beschikken over een haven. Wij vragen het college met de Beekse Bergen te overleggen over de mogelijkheid om in het seizoen een soort (beperkte) shuttledienst over water tussen de Piushaven en de Beekse Bergen te organiseren. Samen met andere ondernemers zouden hier arrangementen aangeboden kunnen worden.

Evenementen en extra’s
De haven is al de locatie voor enkele evenementen: de intocht van Sinterklaas, het vuurwerk na afloop van de Kermis, de lichtjestocht van de kano-vereniging, hopelijk opnieuw de nieuwjaarsduik van de motorvereniging en tot voor vorig jaar Marivin. Dit jaar was de haven het terrein van de Levendige Havendagen, spontaan en op korte termijn georganiseerd door bewoners, omwonenden, gebruikers en andere natuurlijke partners van de Piushaven. De haven heeft de potentie om vaker op deze manier het toneel van evenementen te zijn. Ook dit dient onderwerp te zijn van het overleg met de denktank. Wij denken daarbij bijvoorbeeld aan activiteiten in het kader van kindervakantiewerk, het uitnodigen van de scouting om meer gebruik te maken van de mogelijkheden die de haven biedt, idem voor de roeivereniging en kanovereniging, een jaarlijkse ‘opzomerdag’ waarbij de haven wordt schoongevist, kleinschalige concerten (bijvoorbeeld door de talloze koren die Tilburg rijk is) etc. Wij stellen niet voor dat de gemeente deze activiteiten zélf gaat organiseren, maar wel dat zij pro-actief openstaat voor medewerking aan initiatieven en partijen in de stad hiervoor ook actief uitnodigt.

Voor passanten kan de Piushaven aantrekkelijker worden als aanlegplaats als er meer ‘te halen valt’. De kermis bleek zo’n trekker met veel potentie te zijn. Om tijdens evenementen meer passanten naar Tilburg te lokken stellen wij voor dat het college hier een actief beleid in gaat voeren. Dat houdt in ieder geval in dat publiciteit richting passanten expliciet gewag zal moeten maken van alle evenementen die in het seizoen in Tilburg plaatsvinden. Maar daarnaast valt ook te denken aan het doen van speciale aanbiedingen, zoals een korting op de ligprijzen tijdens de kermis of zelfs gratis tijdens bijvoorbeeld de Meimarkt of andere evenementen in het kader van Tilburg Trakteert. Daarnaast verdient het aanbeveling om met een gericht deel van de Tilburgse middenstand te praten over eventuele kortingsbonnen voor passanten. Het zijn vaak kleine dingen die een verblijf kunnen veraangenamen, een goede investering voor mond-op-mond reclame en terugkerende bezoekers.

Besluit
De gemeenteraad van Tilburg draagt het college op de in dit initiatief beschreven voorstellen verder te laten onderzoeken en/of uit te laten werken door de projectcoördinator Piushaven en de nautisch adviseur, en hierover de raad op korte termijn te informeren.

Bas Wilthagen (PvdA)
Paul Huijgen (SP)

’Strandje bij Piushaven aanleggen’ 30 november 2005 (Brabants Dagblad)
Reageer op het weblog